Het college van Winterswijk had de sterke behoefte om de gang van zaken grondig te laten onderzoeken en heeft daarom aan Maarten-Jan Vos deze onderzoeksopdracht verstrekt. De conclusies van dit onderzoek komen in grote lijnen neer op de constatering dat alle zaken volgens de regels zijn afgehandeld. Maar ook dat hierbij nauwelijks van enige empathie sprake was

Zo moesten de teruggekeerde Joodse Winterswijkers, volgens de landelijke regeling, zelf een aanvraag voor rechtsherstel indienen. Terwijl ze rechtstreeks uit een kamp of van een onderduikadres terugkwamen...

Tijdens de druk bezochte bijeenkomst in de Synagoge aan de Spoorstraat vertelde Mirjam Schwarz over de manier waarop haar ouders die periode destijds hebben beleefd. Hoe dat uiteindelijk toch nog leidde tot de verkoop van hun ouderlijk huis. Om de gemaakte kosten voor het verkrijgen van het rechtsherstel te kunnen betalen. En vooral over de psychische schade en de pijn die de oorlog en de gebeurtenissen bij de terugkeer, hebben veroorzaakt.

De handelswijze van de gemeente in de dagen na de oorlog was strikt genomen niet verwijtbaar. Maar nu, ruim 75 jaren later, blijft er toch een onbehaaglijk gevoel over de koude manier waarop dit is uitgevoerd, aldus de Burgemeester Joris Bengevoord die na de presentatie van het onderzoek en de voordracht van Mirjam Schwarz een reactie uitsprak. Hij benadrukte het belang van de Joodse gemeenschap als onderdeel van de Winterswijkse bevolking. En ook het belang van het culturele erfgoed dat de Joodse gemeenschap vertegenwoordigt. Het culturele erfgoed dat onder andere zichtbaar is in de synagoge uit 1889. Het gebouw dat uiteindelijk, na de nodige strubbelingen over huur en herstel, en na het betalen van ƒ 6.000, pas in 1949 door de gemeente aan de Joodse gemeenschap is teruggegeven. 

Om het belang van de Joodse gemeenschap, ook voor de toekomst, te benadrukken heeft het gemeentebestuur besloten een schenking van € 75.000 te doen aan de Stichting Cultuurbehoud Achterhoek, die de synagoge beheert. Hiermee kunnen bijvoorbeeld noodzakelijke investeringen worden gedaan op het gebied van herstel en onderhoud. 

Bekijk het rapport Joods Vastgoed in Winterswijk en de tabel met het overzicht van onroerend goed.