Leerplicht

Alle kinderen van 5 tot 16 jaar moeten naar school. Dit heet de leerplicht. Kinderen van 16 en 17 jaar die geen startkwalificatie hebben, moeten ook nog naar school. Dat heet de kwalificatieplicht. De leerplichtambtenaar controleert of ouders/verzorgers en leerlingen de Leerplichtwet volgen.

Recht op ontwikkeling

Alle kinderen en jongeren hebben recht op ontwikkeling. Om goed voorbereid te zijn op de toekomst is het belangrijk om onderwijs te volgen. Hiermee worden de kansen op de arbeidsmarkt aanzienlijk vergroot.

Leerplicht en kwalificatieplicht

Alle kinderen die in Nederland verblijven hebben recht op onderwijs. Ouder(s)/verzorger(s) moeten ervoor zorgen dat hun kind staat ingeschreven op een erkende school. Dit is beschreven in de Leerplichtwet 1969.

Kinderen zijn leerplichtig van 5 tot 16 jaar

Veel kinderen gaan met 4 jaar naar een basisschool. Ze zijn dan nog niet leerplichtig. De leerplicht gaat in op de eerste dag van de maand nadat het kind 5 jaar is geworden en eindigt aan het einde van het schooljaar waarin het 16 jaar is geworden.

Jongeren zijn kwalificatieplichtig van 16 tot 18 jaar

Na het schooljaar waarin de jongere 16 jaar is geworden, is de jongere kwalificatieplichtig als deze nog geen startkwalificatie heeft behaald. Een startkwalificatie is een diploma havo, vwo, mbo niveau 2 of hoger. De kwalificatieplicht geldt tot de 18e verjaardag.
Dit geldt niet voor jongeren die naar het Praktijkonderwijs gaan of naar het Voortgezet Speciaal Onderwijs en uitstroomprofiel dagbesteding of arbeidsmarkt hebben.

Soms zijn er omstandigheden of problemen die leiden tot schoolverzuim of zelfs tot schooluitval. De leerplichtambtenaar ondersteunt en begeleidt dan kinderen, jongeren en hun ouder(s)/verzorger(s) om de weg terug naar school te vinden.  

Ondersteuning naar onderwijs of werk voor jongeren tussen de 18 en 23 jaar

Jongeren tussen de 18 en 23 jaar vallen niet meer onder de Leerplichtwet. Toch zien wij graag dat deze jongeren ook de school verlaten met een startkwalificatie. Een startkwalificatie vergroot namelijk de kansen op de arbeidsmarkt. In onze regio werken scholen en gemeenten samen met het Doorstroompunt (RMC).
Een consulent Doorstroompunt kan helpen bij het vinden van een passende opleiding, werk of een combinatie hiervan.

Schoolverzuim

Geoorloofd verzuim

In sommige situaties is naar school gaan tijdelijk geen optie. Bijvoorbeeld wanneer een leerling ziek is. Bij langdurig of veelvuldig ziekteverzuim kan de school de hulp van de schoolarts inschakelen. Wanneer een schoolarts twijfelt over het ziekteverzuim kan de school de leerplichtambtenaar betrekken.

Ongeoorloofd verzuim

Wanneer een leerling wel staat ingeschreven op een school, maar deze niet regelmatig bezoekt, dan spreken we van ongeoorloofd verzuim. Spijbelen en te laat komen vallen hier ook onder.

De leerplichtambtenaar werkt samen met de scholen om verzuim zo veel mogelijk te voorkomen. Scholen zijn verplicht om ongeoorloofd verzuim bij de leerplichtambtenaar te melden. De leerplichtambtenaar onderzoekt wat de oorzaak is van het verzuim en wat nodig is om de schoolgang weer te hervatten. Soms is een gesprek op school of met de leerplichtambtenaar voldoende. In andere gevallen is er meer aan de hand. Dan kan de leerplichtambtenaar een beroep doen op de sociale wijkteams om het kind of de jongere en/of zijn ouder(s)/verzorger(s) te ondersteunen. In uitzonderlijke gevallen kunnen jongeren doorverwezen worden naar Halt of kan een proces-verbaal opgemaakt worden tegen de jongere en/of de ouder(s)/verzorger(s).

Luxe verzuim

We spreken van luxe verzuim wanneer een leerling zonder toestemming van de directeur van de school buiten de schoolvakanties op vakantie gaat. Ook dit verzuim moet de school altijd melden bij de leerplichtambtenaar. Bij luxe verzuim kan een proces-verbaal worden opgemaakt.

Vrijstelling geregeld schoolbezoek en vrijstelling inschrijvingsplicht

In een aantal gevallen is het mogelijk een beroep op vrijstelling van geregeld schoolbezoek en vrijstelling van de inschrijvingsplicht bij een school te doen.

Vrijstelling van geregeld schoolbezoek

Als een kind 5 jaar wordt moet het naar school. Soms is een volledige schoolweek nog te veel voor een kind. Op grond van artikel 11a mag het kind dan 5 uur in de week thuisblijven. Dit mag tot het kind 6 jaar is. Hiervoor is geen toestemming nodig. Wel moet het gemeld worden bij de directeur van de school.

Heeft een kind nog meer rust nodig? Dan is er de mogelijkheid om 5 extra uren vrij aan te vragen. Dit mag tot het kind 6 jaar is. Hiervoor kan toestemming gevraagd worden aan de directeur van de school. In totaal mag het niet meer dan 10 uur per week zijn.

Vrijstelling van de inschrijvingsplicht bij een school

  • Artikel 5 onder a: Het kind of de jongere is op lichamelijke of psychische gronden niet in staat onderwijs te volgen.
  • Artikel 5 onder b; Ouder(s)/verzorger(s) hebben bedenkingen tegen de richting van het onderwijs op alle binnen redelijke afstand van de woning gelegen scholen.
  • Artikel 5 onder c: Het kind of de jongere staat bij een school in het buitenland ingeschreven en bezoekt deze geregeld.
  • Artikel 5a: Ouder(s)/verzorger(s) en het kind of de jongere hebben een trekkend bestaan.

Om voor één van deze vrijstellingen in aanmerking te komen moeten ouder(s)/verzorger(s) een beroep op vrijstelling indienen. Het formulier kunt u opvragen bij de administratie van LerenWerkt via info@lerenwerkt.nu. Vermeld daarbij op grond van welk artikel een beroep wordt gedaan.

Vrijstelling wegens het volgen van ander onderwijs voor 16- en 17-jarigen

  • Artikel 15: De jongere is kwalificatieplichtig en volgt op een andere manier onderwijs.

Om voor deze vrijstelling in aanmerking te komen moeten ouder(s)/verzorger(s) een verzoek indienen. Het formulier kunt u opvragen bij de administratie van LerenWerkt via info@lerenwerkt.nu. Vermeld daarbij op grond van welk artikel een beroep wordt gedaan.

Leerplichtambtenaar beoordeelt

De leerplichtambtenaar beoordeelt of het beroep/de aanvraag aan de eisen van de Leerplichtwet 1969 voldoet en informeert ouder(s)/verzorger(s) schriftelijk over het besluit.

Verlof

Er kunnen bijzondere omstandigheden zijn waardoor een kind niet naar school kan. Denk hierbij aan een verhuizing, bruiloft, jubileum of begrafenis.

Aanvraag verlof voor een bijzondere omstandigheid

Verlof moet altijd schriftelijk en tijdig (waar het kan minimaal 8 weken van tevoren) aangevraagd worden. Hiervoor kan een standaard aanvraagformulier gebruikt worden die te verkrijgen is via de school van het kind of de jongere.

  • Voor verlof tot 10 schooldagen beslist de directeur van de school. Het aanvraagformulier mogen ouder(s)/verzorger(s) dan ook ingevuld en ondertekend naar de directeur sturen. De directeur zal, met inachtneming van wet- en regelgeving, de beslissing schriftelijk aan ouder(s)/verzorger(s) meedelen.
  • Voor verlof van meer dan 10 schooldagen beslist de leerplichtambtenaar. Het aanvraagformulier van de school mogen ouder(s)/verzorger(s) dan sturen naar de administratie van LerenWerkt via info@lerenwerkt.nu.

De leerplichtambtenaar zal, met inachtneming van wet- en regelgeving, de beslissing schriftelijk aan ouder(s)/verzorger(s) meedelen.

Met het gezin op vakantie buiten schoolvakanties vanwege het beroep

Enkel wanneer het gezin door de specifieke aard van het beroep van ouder(s)/verzorger(s) in geen enkele schoolvakantie op gezinsvakantie kan, kan verlof verleend worden.

Bij het begrip specifieke aard van het beroep moet gedacht worden aan:

  • seizoensgebonden werk, bijvoorbeeld in de fruitteelt of horeca;
  • een beroep waarbij men met piekdrukte te maken heeft tijdens schoolvakanties;
  • een zelfstandige die een groot deel van zijn/haar inkomen mist als hij/zij tijdens de schoolvakanties weg gaat.

Er moet aangetoond worden dat het gezin in geen enkele schoolvakantie op vakantie kan:

  • Ondernemers moeten kunnen aantonen dat een groot deel van de inkomsten gemist wordt als het gezin tijdens schoolvakanties op vakantie gaat. Dit heet ook wel een ‘onoverkomelijk bedrijfseconomisch risico’.
  • Werknemers moeten, als zij seizoenswerk doen, een verklaring van de werkgever overleggen.

Tot slot gelden nog de volgende voorwaarden:

  • De vakantie mag niet plaatsvinden in de eerste twee lesweken van het nieuwe schooljaar.
  • Aan ouder(s)/verzorger(s) is dit schooljaar nog niet eerder verlof verleend voor een (gezins)vakantie.

Aanvraag verlof vanwege de specifieke aard van het beroep

Dit moet schriftelijk en tijdig (waar het kan minimaal 8 weken van tevoren) aangevraagd worden bij de directeur van de school. De schooldirecteur neemt altijd de beslissing over deze aanvraag. De leerplichtambtenaar is hier niet bij betrokken.
De verlofaanvraag mag uit maximaal 10 schooldagen per schooljaar bestaan. Langer dan 10 schooldagen op vakantieverlof buiten schoolvakanties is niet mogelijk vanuit de Leerplichtwet.

LerenWerkt

LerenWerkt zet zich in voor verzuimende leerlingen, leerlingen die op school dreigen uit te vallen en leerlingen die voortijdig zijn gestopt met school. De leerplichtambtenaren houden toezicht op de naleving van de Leerplichtwet. De consulenten Doorstroompunt begeleiden de voortijdig schoolverlaters. In de regio Achterhoek werken we samen en wordt onze administratie centraal uitgevoerd door LerenWerkt.

Meer informatie

Mail of bel ons gerust als u vragen heeft.

Of kijk op LerenWerkt en Brancheorganisatie leerplicht en voortijdig schoolverlaten (Ingrado).